مالیات کارتخوان: قوانین، محاسبه و اهمیت برای کسب‌وکارها
مدیریت امور مالی در دنیای امروز، به ابزارها و قوانین متعددی نیاز دارد که درک صحیح از آن‌ها می‌تواند تأثیر مستقیمی بر موفقیت کسب‌وکارها داشته باشد. یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که فعالان اقتصادی با آن مواجه هستند، تطبیق با مقررات جدیدی است که گاه به‌منظور شفافیت بیشتر در تراکنش‌ها طراحی می‌شوند. درک درست از این قوانین، نه‌تنها مسیر رشد مالی را هموارتر می‌کند، بلکه به صاحبان کسب‌وکار امکان می‌دهد تا از فرصت‌های موجود به بهترین شکل بهره‌برداری کنند.
مالیات کارتخوان: شفافیت در تراکنش‌های مالی
مالیات کارتخوان نوعی از مالیات مستقیم است که بر تراکنش‌های دستگاه‌های پوز اعمال شده و توسط سازمان امور مالیاتی کشور دریافت می‌شود. این مالیات، یکی از ابزارهای اصلی دولت برای شفافیت اقتصادی و تأمین درآمدهای عمومی است. نکته مهم این است که مبلغ این مالیات بر اساس نوع فعالیت اقتصادی و میزان درآمد کسب‌وکارها محاسبه می‌شود، بنابراین برای تعیین دقیق آن، شناخت نوع فعالیت هر کسب‌وکار ضروری است.
در سال ۱۳۹۸، با تصویب “قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان”، بانک مرکزی موظف شد مشخصات تمام دارندگان دستگاه‌های پوز و درگاه‌های پرداخت الکترونیکی را به سازمان امور مالیاتی ارسال کند. این قانون از سال ۱۴۰۰ اجرایی شد و برای کلیه افرادی که پیش‌تر از این دستگاه‌ها استفاده می‌کردند، پرونده مالیاتی ایجاد و از طریق پیامک به آن‌ها اطلاع‌رسانی شد. همچنین، تمامی افرادی که پس از این تاریخ برای دریافت دستگاه پوز یا درگاه پرداخت اینترنتی اقدام می‌کنند، باید پیش از آن، نسبت به تشکیل پرونده مالیاتی اقدام کنند.
اجرای این قوانین، گامی مهم در راستای شفاف‌سازی تراکنش‌های مالی و جلوگیری از فرار مالیاتی محسوب می‌شود و اهمیت آن برای کسب‌وکارهای مختلف بیش از پیش روشن است.
مالیات کارتخوان: درصدها و نحوه محاسبه
براساس قوانین مالیاتی، هر تراکنشی که با دستگاه کارتخوان انجام می‌شود، به‌عنوان درآمد شغلی دارنده دستگاه در نظر گرفته شده و شامل مالیات می‌شود. درصد مالیات کارتخوان بر اساس فرمول مالیات بر درآمد محاسبه می‌شود و میزان آن به سود خالص سالانه کسب‌وکار بستگی دارد.
نرخ‌های مالیاتی کارتخوان به شرح زیر است:
- معاف از مالیات: برای سود مازاد کمتر از ۳۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان.
- ۱۵ درصد: برای سود مازاد بین ۳۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان تا ۵۰ میلیون تومان.
- ۲۰ درصد: برای سود مازاد بین ۵۰ میلیون تومان تا ۱۰۰ میلیون تومان.
- ۲۵ درصد: برای سود مازاد بیش از ۱۰۰ میلیون تومان.
با توجه به این موارد، میزان مالیات کسب‌وکار شما رابطه مستقیمی با نحوه قیمت‌گذاری محصولات و خدمات دارد. بنابراین، تعیین نرخ محصولات و خدمات با درنظرگرفتن این مالیات، به مدیریت بهتر درآمد و پیشگیری از مشکلات مالی کمک می‌کند.
اتصال دستگاه کارتخوان به پرونده مالیاتی
براساس قوانین مالیاتی، تمامی دستگاه‌های کارتخوان باید به پرونده مالیاتی صاحبان آن‌ها متصل شوند. برای این منظور، می‌توانید از طریق سامانه عملیات الکترونیک سازمان امور مالیاتی به نشانی my.tax.gov.ir اقدام کنید. با واردکردن نام کاربری و رمز عبور، امکان مشاهده لیست دستگاه‌های پوز ثبت‌شده به نام شما فراهم می‌شود. سپس، می‌توانید دستگاه‌های مورد تأیید را به پرونده مالیاتی خود متصل کنید.
با این اتصال، تمامی تراکنش‌های انجام‌شده از طریق دستگاه‌های کارتخوان ثبت‌شده به نام شما، به‌صورت خودکار در محاسبات مالیاتی مشاغل لحاظ می‌شوند. این فرآیند، شفافیت مالی را افزایش داده و مدیریت امور مالیاتی را ساده‌تر می‌کند.
استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی
برای استعلام مالیات کارتخوان با استفاده از کد ملی، ابتدا باید اطمینان حاصل کنید که برای کد ملی موردنظر پرونده مالیاتی تشکیل شده است. برای این کار به سایت اداره دارایی به نشانی tax.gov.ir مراجعه کنید. پس از ورود به سامانه، کد ملی خود را وارد کرده و در بخش پرونده‌های مالیاتی، گزینه مربوط به دستگاه کارتخوان را انتخاب کنید.
این فرآیند به شما امکان می‌دهد وضعیت مالیاتی دستگاه پوز خود را بررسی کرده و از جزئیات مالیات مرتبط با آن مطلع شوید. داشتن اطلاعات دقیق در این زمینه به مدیریت بهتر امور مالیاتی کمک می‌کند.
نحوه لغو مالیات دستگاه کارتخوان
برای لغو مالیات دستگاه کارتخوان، باید از طریق بخش “ساماندهی پذیرنده‌های بانکی“ اقدام کنید. در این بخش، می‌توانید لیست تمامی دستگاه‌های کارتخوان و درگاه‌های پرداخت الکترونیکی ثبت‌شده به نام خود را مشاهده کنید.
این دستگاه‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- دستگاه‌های کارتخوان متصل به پرونده مالیاتی.
- دستگاه‌های کارتخوانی که هنوز به پرونده مالیاتی متصل نشده‌اند.
در پایین این صفحه، دستگاه‌هایی که برای غیرفعال‌سازی به بانک مرکزی معرفی شده‌اند نیز نمایش داده می‌شود. اگر قصد غیرفعال‌سازی دستگاه کارتخوان یا درگاه پرداخت خود را دارید، می‌توانید از گزینه “درخواست غیرفعال‌سازی“ استفاده کنید و فرآیند لغو را به‌راحتی تکمیل کنید.
این امکان به شما کمک می‌کند تا در صورت عدم نیاز به دستگاه پوز یا تغییر در شرایط کسب‌وکارتان، مدیریت بهتری بر امور مالیاتی خود داشته باشید.
نحوه محاسبه مالیات کارتخوان سوپرمارکت
برای سوپرمارکت‌ها، مالیات کارتخوان بر اساس سود سالانه و نرخ‌های مالیات مشخص محاسبه می‌شود. اولین گام برای پرداخت مالیات، تشکیل پرونده مالیاتی است که برای آن باید به اداره امور مالیاتی مراجعه کرد. پس از ثبت پرونده، تراکنش‌های کارتخوان سوپرمارکت به‌طور خودکار در محاسبات مالیاتی وارد می‌شوند.
برای روشن‌تر شدن نحوه محاسبه، به یک مثال توجه کنید:
فرض کنید یک سوپرمارکت سالانه 1 میلیارد تومان درآمد دارد و هزینه‌های آن 500 میلیون تومان است. بنابراین، سود سالانه سوپرمارکت 500 میلیون تومان خواهد بود.
- 39,600,000 تومان از این سود معاف از مالیات است.
- باقی‌مانده یعنی 460,400,000 تومان برای محاسبه مالیات در نظر گرفته می‌شود.
نرخ مالیات به‌طور تدریجی به این شکل اعمال می‌شود:
- برای 200 میلیون تومان اول: ۱۵ درصد مالیات (200,000,000 × 0.15 = 30,000,000 تومان)
- برای 200 میلیون تومان دوم: ۲۰ درصد مالیات (200,000,000 × 0.20 = 40,000,000 تومان)
- برای باقی‌مانده 60,400,000 تومان: ۲۵ درصد مالیات (60,400,000 × 0.25 = 15,100,000 تومان)
نتیجه محاسبه مالیات این‌طور خواهد بود:
30,000,000 + 40,000,000 + 15,100,000 = 85,100,000 تومان
این مبلغ مالیات سالانه برای سوپرمارکت خواهد بود.
مالیات کارتخوان میوه‌فروشی و آرایشگاه
مالیات کارتخوان میوه‌فروشی
میوه‌فروشان نیز همانند سایر صنوف، مشمول مالیات کارتخوان هستند. این مالیات بر اساس ضریب کد اینتا برای صنف میوه‌فروشی محاسبه می‌شود که ۱۴ درصد می‌باشد. برای مثال، اگر درآمد خالص یک میوه‌فروشی در سال ۱۴۰۲، ۳۵۰ میلیون تومان باشد، میزان مالیات کارتخوان آن معادل ۴۹ میلیون تومان خواهد بود.
مالیات دستگاه پوز آرایشگاه
محاسبه مالیات دستگاه پوز آرایشگاه‌های مردانه و زنانه نیز مشابه دیگر کسب‌وکارهاست. در ابتدا باید ضریب اینتاکد کسب‌وکار خود را در درآمد ضرب کرده تا سود مشمول مالیات مشخص شود. سپس طبق نرخ‌های مالیاتی مقرر، مالیات کارتخوان محاسبه خواهد شد.
محاسبه نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی
مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی بر اساس ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم به شرح زیر محاسبه می‌شود:
برای درآمد مازاد بر ۴۰۰ میلیون تومان، مالیات ۲۵ درصد می‌شود.
برای درآمد سالانه تا ۲۰۰ میلیون تومان، مالیات ۱۵ درصد خواهد بود.
برای درآمد مازاد بر ۲۰۰ میلیون تا ۴۰۰ میلیون تومان، مالیات ۲۰ درصد است.
مالیات ۱۰۰ میلیون کارتخوان چقدر است؟
برای محاسبه مالیات بر درآمد از کارتخوان با ۱۰۰ میلیون تومان، باید ضریب اینتاکد کسب‌وکار را در میزان درآمد ضرب کنید. همچنین توجه داشته باشید که برای صنوفی مانند سوپرمارکت‌ها، تا ۳۹,۵۰۰,۰۰۰ تومان از پرداخت مالیات کارتخوان معاف هستند.
با این روش‌ها، مالیات دقیق کارتخوان شما محاسبه می‌شود و می‌توانید برای پرداخت مالیات خود اقدام کنید.
محاسبه مالیات کارتخوان
مالیات ۵۰ میلیون کارتخوان
برای محاسبه مالیات از کارتخوان با درآمد ۵۰ میلیون تومان، باید ضریب مالیاتی صنف شما طبق جدول اینتا کد و همچنین نرخ مالیات بر درآمد را در نظر بگیرید.
طبق نرخ‌های مالیات بر درآمد، اگر سود شما بین ۳۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تا ۵۰ میلیون تومان باشد، شما ۱۵ درصد مالیات خواهید داشت. پس برای درآمد ۵۰ میلیون تومان:
- مبلغ مالیات محاسبه شده:
50,000,000 × 15% = 7,500,000 تومان
بنابراین، مالیات برای درآمد ۵۰ میلیون تومان برابر با ۷.۵ میلیون تومان خواهد بود.
مالیات ۱۰ میلیون کارتخوان
اگر درآمد شما از کارتخوان ۱۰ میلیون تومان باشد، چون این مقدار از میزان معافیت مالیاتی (۳۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان) کمتر است، شما معاف از مالیات خواهید بود
مشاغل معاف از مالیات کارتخوان در سال 1403
در سال 1403، برخی از مشاغل و فعالیت‌ها از پرداخت مالیات کارتخوان معاف هستند. این معافیت‌ها به دلیل حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط و تسهیل فعالیت‌های اقتصادی در این بخش‌ها ارائه می‌شود. مشاغل معاف از مالیات کارتخوان در سال 1403 عبارتند از:
- مراکز درمانی و داروخانه‌ها
- نانوایی‌ها
- جایگاه‌های سوختی (دستی یا اتوماتیک)
- سوپرمارکت‌ها (سقف 39 میلیون و 600 هزار تومان)
- روزنامه‌فروشی‌ها
- مدارس ابتدایی و متوسطه
- تاکسی و اتوبوس
- موسسات خیریه
- پارکینگ و عوارض راه
- فروشگاه‌های محصولات رسانه‌ای و کتاب
- شرکت‌های فروش مواد نفتی و غیرمعدنی
- مرکز دولتی و مرتبط با قوه قضائیه
- شرکت‌های دانش‌بنیان (سطح فناوری 1)
- باشگاه‌ها و موسسه‌های ورزشی
این مشاغل می‌توانند بدون نگرانی از مالیات کارتخوان تا سقف معین، به فعالیت خود ادامه دهند.
پیامدهای عدم ثبت دستگاه پوز در سامانه مالیاتی
عدم ثبت دستگاه پوز در سامانه مالیاتی می‌تواند پیامدهای سنگینی برای صاحبان دستگاه‌ها به همراه داشته باشد. این پیامدها شامل موارد زیر است:
- تشکیل پرونده مالیاتی به‌طور خودکار
اگر دستگاه پوز به سامانه مالیاتی ثبت نشود، سازمان مالیاتی بر اساس تراکنش‌های انجام‌شده از طریق دستگاه، به‌طور خودکار یک پرونده مالیاتی برای صاحب دستگاه تشکیل خواهد داد. - جریمه‌های مالیاتی
در صورتی که کد اقتصادی برای دستگاه پوز ثبت نشده باشد، علاوه بر مالیات، جریمه‌های سنگینی برای صاحبان دستگاه اعمال می‌شود. - عدم دسترسی به معافیت‌های مالیاتی
ثبت دستگاه پوز در سامانه مالیاتی به صاحبان کسب‌وکار این امکان را می‌دهد که از برخی معافیت‌های مالیاتی برخوردار شوند. عدم ثبت دستگاه پوز منجر به از دست رفتن این فرصت‌ها می‌شود. - مشکلات قانونی و مالی
نداشتن کد اقتصادی و ثبت‌نشده بودن دستگاه کارتخوان می‌تواند مشکلات قانونی و مالی برای کسب‌وکار ایجاد کند و در مواردی حتی موجب توقف فعالیت‌های تجاری شود.
قانون مالیات کارتخوان سیار
مالیات دستگاه کارتخوان شامل دستگاه‌های کارتخوان سیار نیز می‌شود. طبق قانون مالیات که در سال 1400 تصویب شد، تمامی انواع دستگاه‌های کارتخوان (ثابت یا سیار) باید ثبت شوند و صاحب دستگاه مسئول پرداخت مالیات بر درآمد حاصل از تراکنش‌های این دستگاه‌ها است. تمامی تکالیف مالیاتی که برای دستگاه‌های پوز ثابت ذکر شد، برای دستگاه‌های کارتخوان سیار نیز اعمال می‌شود.
کارتخوان بدون مالیات: واقعیت یا فریب؟
بسیاری از افراد سودجو به صاحبان کسب‌وکار وعده می‌دهند که می‌توانند دستگاه‌های کارتخوان بدون مالیات را به فروش برسانند. این ادعاها به این معناست که شما از پرداخت مالیات بابت تراکنش‌هایی که از طریق دستگاه کارتخوان انجام می‌دهید معاف خواهید بود و سازمان امور مالیاتی قادر به پیگیری تراکنش‌های شما نخواهد بود.
اما باید بدانید که این وعده‌ها کاملاً نادرست و دروغ هستند. هنگامی که شما دستگاه کارتخوان خریداری می‌کنید، باید شماره ملی و اطلاعات تماس خود را ثبت کنید. بنابراین، تمامی تراکنش‌ها به نام شما ثبت شده و به راحتی توسط سازمان مالیاتی قابل پیگیری هستند.
اگر از چنین دستگاه‌هایی استفاده کنید و مالیات مربوطه را پرداخت نکنید، در نهایت با مشکلات قانونی و مالیاتی جدی روبرو خواهید شد. فرار از پرداخت مالیات یا استفاده از دستگاه کارتخوان‌های غیرقانونی می‌تواند به جرائم سنگین مالیاتی و قضائی منجر شود. در نتیجه، هیچ‌گاه فریب این وعده‌ها را نخورید و همواره به‌طور قانونی از دستگاه‌های کارتخوان استفاده کنید.
جمع بندی
در نهایت، مالیات کارتخوان یکی از ابزارهای مهم برای شفاف‌سازی تراکنش‌های مالی و جلوگیری از فرار مالیاتی است. این مالیات بر اساس میزان درآمد و نوع فعالیت کسب‌وکارها محاسبه می‌شود و برای صاحبان دستگاه‌های پوز و درگاه‌های پرداخت اینترنتی ایجاد پرونده مالیاتی الزامی است. آگاهی از قوانین و نرخ‌های مالیاتی، به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا به‌درستی از فرصت‌های مالی استفاده کنند و از مشکلات مالیاتی پیشگیری نمایند.
